Kolejnym symbolem niemieckiej stolicy jest Brama
Brandenburska. Zaprojektował ją niemiecki architekt Carl
Gotthard Langhans. Budowana po wojnie siedmioletniej, w czasach umacniania
Prus, w roku rewolucji francuskiej została wzbogacona kwadrygą (rzymski wóz
dwukołowy, zaprzężony w cztery konie obok siebie), która powoziła nagą wówczas
Wiktorię - bogini zwycięstwa. Na biało pomalowana budowla nazywana została
wtedy Bramą Pokoju.
Wraz z berlińskim murem celnym, powstała w 1734
poprzedniczka Bramy Brandenburskiej, która służyła ówcześnie jako brama miejska
na drodze biegnącej w stronę Brandenburga. W związku z
rozbudowaniem muru, z rozkazu króla stworzono od podstaw nową bramę, która
miała upamiętniać zarazem jego zmarłego niedawno poprzednika Fryderyka
II, którego 'blask' miał spaść także na jego następców.
Brama Brandenburska ma wysokość 26 m, szerokość
65,5 m i głębokość 11 m. Wybudowano ją w stylu wczesnoklasycystycznym z
piaskowca łabskiego, który wydobywała berlińska firma kamieniarska. Została
ukształtowana na wzór propylei akropolu ateńskiego. W bramie jest pięć
przejazdów. Po obu stronach bramy znajduje się po sześć 15-metrowych kolumn w
stylu doryckim z jońskim rowkowaniem. Bazy kolumn mają średnicę 1,75 m. Attyka
i filary dzielące przejazdy są pokryte reliefami (płaskorzeźba), które
przedstawiają między innymi czyny Herkulesa. W obu przybudówkach stoją wielkie posągi przedstawiające Marsa (staroitalski bóg wojny), chowającego miecz
i boginię Minewrę z lancą. Obie rzeźby zostały wykonane przez
Johanna Gotfryda Schadowa w 1792 r. Figury zostały zniszczone podczas II wojny
światowej i zostały zastąpione w latach 1951-1952 kopiami wykonanymi przez
zespół rzeźbiarski. Po obu stronach bramy od początku powstania budowli
znajdowały się przybudówki dla straży i celników. Po zniesieniu Berlińskiego
muru cłowo-akcyzowego na przełomie 1867-1868, przybudówki zastąpiono
kolumnadami. Nowe kolumny komponowały się o wiele lepiej z bramą.
Po bitwie pod Jeną-Auerstedt Napoleon zabrał
kwadrygę do Paryża, gdzie zamierzał umieścić ją na stałe, nie doszło jednak do
tego z powodu obalenia dyktatora. Po zajęciu Paryża generał Ernst
von Pfuel został komendantem pruskiego sektora stolicy Francji.
Właśnie jemu berlińczycy zawdzięczają powrót Wiktorii na Bramę. W 1814 została
zapakowana i odesłana do Berlina, gdzie ją odrestaurowano.
Wraz z likwidacją Muru Celnego rozebrano prawie
wszystkie ówczesne bramy miejskie. Jedyną istniejącą po dziś jest właśnie
Brama Brandenburska. Brama jako symbol Pokoju i Wolności od 3 października
1990 r, w rocznicę Zjednoczenia Niemiec, jest znowu w swej oryginalnej formie.
Remont tej historycznej budowli trwał dwa lata.
W latach 90. XX w. wielokrotnie prowadzono dyskusję na
temat otwarcia Bramy dla ruchu drogowego. Głównym argumentem przeciw były
zniszczenia jakie spaliny samochodów wywoływałyby w piaskowcu oraz fakt,
planowano zamknąć Plac
Paryski dla
ruchu drogowego. Obecnie Brama jest zamknięta dla ruchu drogowego. Pojawiają
się jednak propozycje, by wydawać za opłatą specjalne zezwolenia dla
pojedynczych przejazdów.
Brama Brandenburska widnieje na rewersach
niemieckich monet euro o nominale 10, 20 i 50 centów. Znajdowała się także na
rewersie banknotów 5-markowych ostatniej serii.
Tym oto kończę krótką historię Bramy. Jest to
zdecydowanie jedna z piękniejszych budowli Berlina.
0 komentarze:
Prześlij komentarz